joyhbuber
09.04.2015, 16:17
Otizmli ya da gelişimsel engelli çocuklar tarafından sergilenen kendini yaralama davranışı en yıkıcı davranışlardan biridir. Bu davranışların en yaygın formları ;başını vumak, el ısırma ve aşırı derecede kendini tırnaklama,sürtünme ve kaşımadır.
Bu tür davranışsal sorunlar ailenin ve eğitimcilerin en büyük sorunlarının başında gelir.Çoğu zaman çaresizlik duygusu ebeveynleri teslim alır.
Bu tür yıkıcı davranışların sosyal çevreden tutunda biyokimyasal bozukluklara kadar pek çok sebebi olabilir.
Bu durumda kendimize soracağımız bazı sorular olmalıdır:
Agresiflik ya da saldırganlık,
Gün boyunca mı yoksa aralıklarla mı sürüyor ?
Daha çok durumsal mı ?
Nadir mi görülüyor?
Sadece belli bir aile üyesi ya da belirli bir cinsiyete mi yönelik?
Bunların belirledikten sonra üzerinde gözlem ve inceleme yapılarak nedenlerini tesbit edip çözüme odaklanmak gereklidir.
Durumsal saldırganlık çoğunukla çocuğunuzun etrafındaki belli yerlere veya kişilere karşıdır. Örneğin, çocuğunuz okulda bunu yaşıyorsa: onu kendi sınıfında rahatsız eden bir çocuk olabilir. Belki çevresindeki yeni bir yardımcı ya da yeni bir öğretmen gelişi yani değişiklikler bu durumu tetikliyor olabilir.
Bazen de çocuk sadece belirli bir aile üyesine veya belirli bir cinse karşı saldırgan olabilir.Örneğin;sadece kadınlara karşı saldırgan olan bir çocuğun ailesi araştırıldığında ailesindeki kadınların agresif olduğu meydana çıkmış. Bunun gibi sebepler de olabilir.
Sürekli saldırganlık da; Ağrı, enflamasyon ve benzeri tıbbi sorunun bir tür işareti olabilir. Sürekli saldırganlığın bazen tıbben tedavi edilmesi gereken beyin kimyası dengesizlikleri ile ilişkisi olduğu tesbit edilmiştir.
Aralıklı saldırganlığa baktığımızda çoğu kez görülüyor ki altından gıda duyarlılığı çıkıyor. Bildiğimiz gluten ve kazein diyeti yada bambaşka besinsel hassasiyetlerin tesbit edilip ayıklanması Otizm spektrum yelpazesindeki birçok çocuğa yardımcı olabiliyor.
İncelemeler sonucunda tesbit edilen verilere göre çoğunlukla davranışsal sorunların altında ; ağrı, enflamasyon, sindirim sorunları,hormonal dengesizlikler gibi (özellikle ergenlik başlangıcında) bazı temel biyomedikal sorunların yattığı tesbit edilmiştir.
Sindirim sistemindeki bakteriyel dengesizlikler bile kimyasal dengesizliklere yol açarak çocuğun daha agresif olmasına neden olabilir.
Yani sürekli sinirlilik,saldırganlık,altta yatan bir ağrı sorunu, sindirim sorunları,hormonal dengesizlikler ,epilepsi veya bakteriyel dengesizlik göstergesi olabilir. Ya da Çocuğunuz baş,diş ağrısı yaşıyor olabilir.
Sorun olan bu davranışı ortadan kaldırabilmek için önce nedenini iyi anlamak gerekir .Bunun yoluda gözlem ve alınan notların değerlendirilmesinden geçer.
Fonksiyonel analiz
fonksiyonel analiz kişinin kendine zarar verme davranışının ayrıntılı bir açıklama elde etmek için davranış ve onun fiziksel ve sosyal çevre arasındaki olası ilişkileri belirlemek amacıyla yapılmalıdır. Bir fonksiyonel analiz de sorun olan davranış esnasında ;
Kimler vardı? Davranış sırasında ,sonrasında ve daha önce ne oldu? Ne zaman oldu? Nerede oldu? Bazen bu soruların cevapları davranışın ortaya çıkma nedenlerini bulmaya yardımcı olabilir.
Veri toplama sırasında, kendine zarar verici davranışlar belirgin özellikleri ,sıklığı, süresi ve şiddeti de kaydedilmelidir. Veri toplama aynı zamanda kişinin fiziksel ve sosyal çevre ile ilgili bilgileri de içermelidir. örneğin, sınıf, kafeterya,oyun bahçesi,ışıklandırma (doğal ışık, floresan, akkor), ve sesler (çim biçme makinesi, başka bir çocuğun çığlık sesi). Kişinin ortamında herkesin isimleri (ya da kodları) öğretmenler, veliler, çalışanlar, ziyaretçiler ve öğrenciler gibi herkes kayıt altına alınmalıdır.Ayrıca kaydedilecek diğer faktörler şunlardır: haftanın günü ve günün saati vs…
Bu tür davranışsal sorunlar ailenin ve eğitimcilerin en büyük sorunlarının başında gelir.Çoğu zaman çaresizlik duygusu ebeveynleri teslim alır.
Bu tür yıkıcı davranışların sosyal çevreden tutunda biyokimyasal bozukluklara kadar pek çok sebebi olabilir.
Bu durumda kendimize soracağımız bazı sorular olmalıdır:
Agresiflik ya da saldırganlık,
Gün boyunca mı yoksa aralıklarla mı sürüyor ?
Daha çok durumsal mı ?
Nadir mi görülüyor?
Sadece belli bir aile üyesi ya da belirli bir cinsiyete mi yönelik?
Bunların belirledikten sonra üzerinde gözlem ve inceleme yapılarak nedenlerini tesbit edip çözüme odaklanmak gereklidir.
Durumsal saldırganlık çoğunukla çocuğunuzun etrafındaki belli yerlere veya kişilere karşıdır. Örneğin, çocuğunuz okulda bunu yaşıyorsa: onu kendi sınıfında rahatsız eden bir çocuk olabilir. Belki çevresindeki yeni bir yardımcı ya da yeni bir öğretmen gelişi yani değişiklikler bu durumu tetikliyor olabilir.
Bazen de çocuk sadece belirli bir aile üyesine veya belirli bir cinse karşı saldırgan olabilir.Örneğin;sadece kadınlara karşı saldırgan olan bir çocuğun ailesi araştırıldığında ailesindeki kadınların agresif olduğu meydana çıkmış. Bunun gibi sebepler de olabilir.
Sürekli saldırganlık da; Ağrı, enflamasyon ve benzeri tıbbi sorunun bir tür işareti olabilir. Sürekli saldırganlığın bazen tıbben tedavi edilmesi gereken beyin kimyası dengesizlikleri ile ilişkisi olduğu tesbit edilmiştir.
Aralıklı saldırganlığa baktığımızda çoğu kez görülüyor ki altından gıda duyarlılığı çıkıyor. Bildiğimiz gluten ve kazein diyeti yada bambaşka besinsel hassasiyetlerin tesbit edilip ayıklanması Otizm spektrum yelpazesindeki birçok çocuğa yardımcı olabiliyor.
İncelemeler sonucunda tesbit edilen verilere göre çoğunlukla davranışsal sorunların altında ; ağrı, enflamasyon, sindirim sorunları,hormonal dengesizlikler gibi (özellikle ergenlik başlangıcında) bazı temel biyomedikal sorunların yattığı tesbit edilmiştir.
Sindirim sistemindeki bakteriyel dengesizlikler bile kimyasal dengesizliklere yol açarak çocuğun daha agresif olmasına neden olabilir.
Yani sürekli sinirlilik,saldırganlık,altta yatan bir ağrı sorunu, sindirim sorunları,hormonal dengesizlikler ,epilepsi veya bakteriyel dengesizlik göstergesi olabilir. Ya da Çocuğunuz baş,diş ağrısı yaşıyor olabilir.
Sorun olan bu davranışı ortadan kaldırabilmek için önce nedenini iyi anlamak gerekir .Bunun yoluda gözlem ve alınan notların değerlendirilmesinden geçer.
Fonksiyonel analiz
fonksiyonel analiz kişinin kendine zarar verme davranışının ayrıntılı bir açıklama elde etmek için davranış ve onun fiziksel ve sosyal çevre arasındaki olası ilişkileri belirlemek amacıyla yapılmalıdır. Bir fonksiyonel analiz de sorun olan davranış esnasında ;
Kimler vardı? Davranış sırasında ,sonrasında ve daha önce ne oldu? Ne zaman oldu? Nerede oldu? Bazen bu soruların cevapları davranışın ortaya çıkma nedenlerini bulmaya yardımcı olabilir.
Veri toplama sırasında, kendine zarar verici davranışlar belirgin özellikleri ,sıklığı, süresi ve şiddeti de kaydedilmelidir. Veri toplama aynı zamanda kişinin fiziksel ve sosyal çevre ile ilgili bilgileri de içermelidir. örneğin, sınıf, kafeterya,oyun bahçesi,ışıklandırma (doğal ışık, floresan, akkor), ve sesler (çim biçme makinesi, başka bir çocuğun çığlık sesi). Kişinin ortamında herkesin isimleri (ya da kodları) öğretmenler, veliler, çalışanlar, ziyaretçiler ve öğrenciler gibi herkes kayıt altına alınmalıdır.Ayrıca kaydedilecek diğer faktörler şunlardır: haftanın günü ve günün saati vs…